Gizli Bir Tehlike: Hipertansiyon

Kan, taşıyıcı ve denetleyici işlevleri nedeniyle bedenin içinde sürekli olarak dolaşır ve bu yolculuğu esnasında her an mutlaka yapacağı bir görevi vardır. Ancak kanın görevlerini yerine getirebilmesi ve kan dolaşımının sağlanması için basınç gereklidir. Bu kan basıncına ise "tansiyon" adı verilir. Kalbin kasılması sırasında ölçülen kan basıncı büyük tansiyon, kalbin gevşemesi esnasında ölçülen kan basıncı ise küçük tansiyondur. Hem büyük tansiyon hem de küçük tansiyonun normalden yüksek olmasına “hipertansiyon”, diğer adıyla “yüksek tansiyon” denir. Genel olarak, büyük tansiyonun 14 cm Hg ve küçük tansiyonun 9 cm Hg'dan yüksek olması hipertansiyon olarak kabul edilir.

Yüksek Tansiyonun Sebebi Nedir?

Yüksek tansiyonun nedeni hastaların %90-95'inde bilinmemektedir. Hastalığın oluşumunda kalıtım, sigara içilmesi, aşırı alkol tüketimi, obezite (şişmanlık) gibi bazı etkenler saptanmıştır. %5-10 hastada ise hipertansiyon başka bir hastalığa (böbrek, hormonal, vb.) bağlıdır.

Yüksek Tansiyonun Belirtileri Nelerdir?

Yüksek tansiyonun başlıca belirtileri; zaman zaman ense kökünde şiddetli zonklayıcı tarzda baş ağrısı, çarpıntı, nefes darlığı, yorgunluk, burun kanaması, yol yürüme ve merdiven çıkmada zorlanma, bazen çok sık idrara çıkma, kulak çınlaması, bulanık görme ve bacaklarda şişliktir. Ancak hastaların önemli bir kısmında hiçbir belirti yoktur. Bu hastalarda yüksek tansiyon tanısı, sadece tansiyon ölçümü ile mümkündür. Bu nedenle, özellikle ailesinde yüksek tansiyonlu yakınları olanlar, 40 yaşından yaşlılar, obez (şişman) kişiler, şeker hastaları ve gebelerin daha sık aralıklarla ölçüm yaptırmaları gerekir.

Hipertansiyon Pek Çok Hastalık İçin Bir Risk Faktörüdür

Ülkemizde önemli halk sağlığı sorunlarından biri olan hipertansiyon, pek çok hastalık için önemli bir risk faktörüdür. Hipertansiyon tedavi edilmediğinde; kalp yetmezliği, kalp krizi, damarların daralması, beyin kanaması, felç gibi hayati hastalıklara neden olabilir. Ayrıca yüksek tansiyon,

• Kalbin genişlemesine dolayısıyla kalp bozukluklarına,
  
• Özellikle ana kalp damarı (aort), beyin damarları, bacaklar, bağırsaklar ve dalağa giden damarlarda patlamaya hazır küçük şişliklerin (anevrizma) oluşmasına,
  
• Böbreklerdeki damarların hasar görmesine ve böbrek bozukluklarına,
  
• Vücuttaki damarların, özellikle kalp, beyin,böbrek ve bacak damarlarının, daha çabuk sertleşmesine ve bu yüzden kalp krizlerine, felce ve böbrek yetmezliğine,
  
• Göz damarlarında çatlamalara, kanamalara ve buna bağı görme bozukluklarına yol açabilir.

Hipertansiyondan Korunmak İçin Neler Yapılmalıdır?

İnsan, sağlığı için büyük önem taşıyan, vücudundaki kolesterol, lipid gibi bazı değerleri çeşitli tedbirlerle korumazsa önemli hastalıklara yakalanabilir. Kan basıncı seviyesi de dikkat edilmesi gereken bu hassas dengelerden biridir. Unutmamak gerekir ki bizler hiç farkında değilken her an korunan kan basıncı seviyemiz Yüce Rabbimiz'in çok büyük bir rahmetidir. Bu basınç oranını normal seviyede tutmak ise sağlıklı bir ömür geçirebilmek için oldukça önemlidir.

Hipertansiyon, kendi başına öldürücü değildir; fakat tedavi edilmediğinde hipertansiyonun sonuçları öldürücü olabilir. Yüksek tansiyonu önlemede dikkat edilmesi gereken noktalar şunlardır:

• Düzenli sağlık kontrolleri yaptırın. İdeal kilonuzu öğrenin ve koruyun.
  
• Daha fazla fiziksel aktivitede bulunun. Düzenli spor yapın. Bol bol yürüyün.
  
• Sigara içiyorsanız mutlaka bırakın. Alkolden uzak durun.
  
• Tuz oranı az besinlerle beslenin.
  
• Stresle baş etmeyi bilin, sakin ve tevekküllü olun.
  
• Huzurlu ve mutlu bir ortamda yaşamaya gayret edin.